MANTILITY: Χαράσσοντας τον σύγχρονο Δρόμο του Μεταξιού

Κεντρική Εικόνα: Epàrchîa Design Boîte, Καβάλα | Photo by Giorgos Ouzounis

H ΜΑNTILITY από το 2019 κατάφερε να φέρει κοντά το μετάξι από το Σουφλί με το design και την Τέχνη. Αποτέλεσμα αυτής της κάπως ετερόκλητης συνεργασίας: «[...] πάνω από 55 διαφορετικά μυαλά και καρδιές εκφράζουν και μοιράζονται τις ξεχωριστές τους τεχνοτροπίες και ιδέες μέσα από έναν μεταξένιο καμβά», όπως μας περιγράφει η Βασιλική Ζαφειρία Υψηλάντη, ιθύνων νους και ιδρύτρια της γκαλερί. Τα μεταξωτά μαντήλια μετατρέπονται σε ζωγραφικούς καμβάδες και ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, καθιστώντας το μετάξι κοινωνό Τέχνης, και τη στέγη της ΜANTILITY στην Καβάλα ένα σημείο συνάντησης καλλιτεχνικής έκφρασης. Το υψηλής ποιότητας τελικό αποτέλεσμα έχει «εισχωρήσει» και σε διάφορους χώρους πολιτισμού, όπως τα πωλητήρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και το M Shop του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, ενώ οι μεταξωτές δημιουργίες τής γκαλερί διατίθενται και σε περιορισμένα καταστήματα στην Ελλάδα και στο ξενοδοχείο-μουσειακό χώρο Ιμαρέτ στην Καβάλα.

Εμείς συνομιλήσαμε με την κ. Υψηλάντη με αφορμή το νέο εγχείρημά της στην Καβάλα, τον πολυχώρο Epàrchîa Design Boîte, δίπλα στο επιβλητικό Υδραγωγείο της πόλης. 

Αttica Πανεπιστημίου, Αθήνα | Photo by Evangelia Koumantsioti

Πώς ξεκίνησε η MANTILITY;

Η MANTILITY είναι μια «περιπέτεια» που ξεκίνησε το 2017 με την ιδέα να γίνει «κάτι» που θα υποστηρίζει και θα υποστηρίζεται από την αισθητική, το σύγχρονο Design, την καλλιτεχνία και την παράδοση. Τότε ξεκίνησαν τα δημιουργικά τραπέζια με ιδέες, διαφωνίες και μεγαλεπήβολα όνειρα, τα ποτήρια που τσούγκριζαν με αισιοδοξία για μια νέα αρχή, αλλά και οι πρώτες επαγγελματικές συνεργασίες, οι δειγματισμοί, οι έρευνες και τα πρώτα αγγίγματα του μεταξιού. Μετά από πολλή μελέτη, ανάλυση, αλληλεπίδραση, φτάσαμε στο 2019. Το 2019 η MANTILITY έγινε αρχικά διεθνής καμπάνια crowdfunding κι έπειτα «σπίτι, γραφείο και αποθήκη» στην Καβάλα. Την Άνοιξη του 2020 έγινε διαδικτυακή γκαλερί και το φθινόπωρο συνεργάτης μουσείων και φορέων του πολιτισμού. Το 2021 έγινε έκθεση και άρχισε τις εμπορικές συνεργασίες με μπουτίκ και χώρους στον τομέα του Design. To 2022 έγινε pop-up στο κέντρο της Αθήνας και μετά corner στα δύο πολυκαταστήματα Attica στην Αθήνα αλλά και στη Θεσσαλονίκη.

Φέτος, με μόνιμο corner στο Αttica της Πανεπιστημίου και με συνεργασίες με σπουδαίους φορείς, όπως το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης [ΕΜΣΤ], το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών [M Shop], το μνημείο-ξενοδοχείο Imaret, καθώς και με concept stores που προωθούν το ελληνικό Design, μπορούμε να πούμε ότι έχουμε αρχίσει να εδραιωνόμαστε ως η πρώτη γκαλερί μεταξιού.

MANTILITY (Shop at EMST) | Photo by Olympianna Miliaki

Τι είναι ακριβώς μια γκαλερί μεταξιού και πώς εμπνευστήκατε τη δημιουργία της στην Ελλάδα;

Η καινοτομία της MANTILITY, που συνιστά και τη διαφορά της με τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες και επιχειρήσεις που εμπορεύονται μετάξι, είναι ότι έχει ως σκοπό να εκπροσωπεί πολλούς και διαφορετικούς καλλιτέχνες και σχεδιαστές από την Ελλάδα. Η φιλοσοφία και η πολυδιάστατη εικαστική προσέγγιση που ακολουθούμε είναι αυτή που μας ξεχωρίζει.

Η gallery MANTILITY δεν εμπορεύεται απλά μαντίλια αλλά εκπροσωπεί ένα σύνολο σχεδιαστών. Ξεκινήσαμε με 11 και αυτή τη στιγμή έχουμε φτάσει πάνω από 55 σχεδιαστές. Πάνω από 55 διαφορετικά μυαλά και καρδιές εκφράζουν και μοιράζονται τις ξεχωριστές τους τεχνοτροπίες και ιδέες μέσα από έναν μεταξένιο καμβά. Το κάθε σχέδιό μας διατίθεται σε περιορισμένο αριθμό, από 50 έως 200 μαντίλια, αριθμημένα και υπογεγραμμένα από τον εκάστοτε σχεδιαστή, και με την εξάντλησή του δίνει τη σειρά του σε νέα σχέδια και νέους καλλιτέχνες να προσθέσουν τις δικές τους δημιουργίες στην γκαλερί της MANTILITY. Εξ ου και το brand και το tagline μας. Το brand name MANTILITY αποτελεί μια ιδιότυπη σύνθεση λέξης ελληνικής [μαντίλι] και αγγλικής [mentality] με διεθνή αναγνωρισιμότητα. Συνιστά μια έννοια που απευθύνεται στην εκλεπτυσμένη λογική· στη συνήθεια που προκύπτει από τη χρήση της νόησης και της γνώσης· παγιώνει ένα σύμπαν αισθητικών αξιών· είναι εύκολο στην προφορά, είναι χαρούμενο. Ακολούθως, το tagline μας «The Mentality of Silk» υποδηλώνει ότι το μετάξι έχει νοημοσύνη. Υψηλή βοτανική και αρχέγονη αισθητική. Το μαντίλι γίνεται ο ευγενής αγγελιοφόρος του μεταξιού, καμβάς χεριών και ζωγράφων.

Η MANTILITY προσπαθεί να οργανώσει έναν «κήπο» δημιουργικότητας, ο οποίος θα είναι ανοιχτός για όλους τους εν δυνάμει καλλιεργητές καλλιτεχνικών ιδεών και που θα προσφέρει γόνιμο χώμα για την υγιή ανάπτυξή τους. Κάθε χρόνο, πέραν της συνεργασίας με νέους σχεδιαστές, υλοποιούμε με πολιτιστικούς οργανισμούς αλλά και κοινωνικές οργανώσεις ποικίλα δημιουργικά προγράμματα, που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το μετάξι και την καλλιτεχνία.

Houses of Kards by Kοnstantinos Fidanis | Photo by Snapshot Studio

Ποια είναι τα κριτήρια για την επιλογή της πρώτης ύλης, του μεταξιού;

Χρησιμοποιούμε μόνο ελληνικό μετάξι από το Σουφλί. Όλα τα προϊόντα μας είναι 100% μεταξωτά.

Tο μετάξι είναι 100% φυσική ίνα, βιοδιασπάται εύκολα και δεν μολύνει το περιβάλλον όπως άλλα υφάσματα με βάση το πετρέλαιο, βλ. ακρυλικό ή το νάιλον. Επιπλέον, κατά την παραγωγή, το ακατέργαστο μετάξι υποβάλλεται σε βιολογική διαδικασία κατά την οποία εξάγεται μέρος της περιβάλλουσας σερικίνης (πρωτεΐνης) και το μελάνι που χρησιμοποιείται για την ψηφιακή εκτύπωση είναι πιστοποιημένο με OEKO-TEX®. Επίσης, έχει την ικανότητα ως δυσθερμαγωγό, να καθίσταται εξαιρετικό θερμομονωτικό, προσδίδοντας στα μεταξωτά μαντήλια τη δυνατότητα να διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος χειμώνα και καλοκαίρι. Τέλος, το μετάξι είναι γνωστό ως το «δεύτερο δέρμα του ανθρώπινου σώματος» και αναφέρεται ως "Fiber Queen" στη βιομηχανία της μόδας.

MANTILITY_Soufli | Photo by Ioannis Magdalasidis

Το design των μαντηλιών είναι πρωτότυπο. Πώς το εμπνέεστε; Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη σκέψη-έναυσμα πίσω από το εκάστοτε σχέδιο; 

Αρχικά να σας πω με ενθουσιασμό και περηφάνια ότι ξεκινήσαμε με 11 σχεδιαστές το 2019 και σήμερα εκπροσωπούμε πάνω από 55! Οι σχεδιαστές και καλλιτέχνες συνεργάτες μας προέρχονται από ποικίλες κατηγορίες της Τέχνης και του Design. Συνεργαζόμαστε με ζωγράφους, γραφίστες, εικονογράφους, αρχιτέκτονες, κεραμίστες, σκηνογράφους, graffiti artists και φωτογράφους. Γι’ αυτό και αριθμούμε πια πάνω από 150 διαφορετικά σχέδια διαφορετικών τεχνοτροπιών.

Το σχέδιο του κάθε μαντιλιού προκύπτει με δύο κυρίως τρόπους: Είτε υπάρχει ένα έργο έτοιμο που αρέσει στη σχεδιαστική ομάδα της MANTILITY και το επιλέγει απευθείας, κάνοντας ελάχιστες προσαρμογές σε αυτό, είτε ξεκινάμε μια συζήτηση με τον καλλιτέχνη και ορίζουμε μια θεματολογία πάνω στην οποία είναι ελεύθερος να αποτυπώσει το δικό του ύφος. Στη συνέχεια, από κοινού οριστικοποιούμε το έργο με σεβασμό στις αρχές και την έμπνευση του σχεδιαστή, αλλά και στα μοναδικά χαρακτηριστικά που έχει ένα μαντίλι. Αυτή η ελευθερία και η ποικιλία αποτυπώνεται και στο πολυδιάστατο εικαστικό αποτέλεσμα της γκαλερί, όπως προαναφέρθηκε.

Greek Language by Leonidas Michalakos | Photo by Snapshot Studio

Όπως διαβάζουμε στο site σας: «Το Πρότζεκτ WOMANTILITY είναι μια κοινότητα γυναικών, επαγγελματιών και ανερχόμενων ταλέντων, που εμπνέουν, διδάσκουν, μοιράζονται και δικτυώνονται». Μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια για το πρότζεκτ και τον τρόπο που λειτουργεί;

Η MANTILITY, μέσα από το πρόγραμμα “WOMANTILITY”, δεσμεύεται να προάγει την ισότητα των φύλων και να αναδείξει τις ιστορίες, τα επιτεύγματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε διάφορους τομείς της κοινωνίας. Συνεργαζόμαστε με οργανισμούς, ιδρύματα, καλλιτέχνες και φορείς που μοιράζονται το ίδιο όραμα, με στόχο την ενδυνάμωση και υποστήριξη των γυναικών, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.

Κάθε χρόνο, στο πλαίσιο του “WOMANTILITY”, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε πρωτοβουλίες που προάγουν την ευαισθητοποίηση γύρω από θέματα ισότητας, και παράλληλα προσφέρουν καλλιτεχνική έκφραση σε γυναίκες δημιουργούς, δίνοντάς τους την ευκαιρία να επικοινωνήσουν τις ιστορίες και τα βιώματά τους μέσα από τα έργα τους. Οι δράσεις μας περιλαμβάνουν εκθέσεις, εργαστήρια και καμπάνιες που αναδεικνύουν την τέχνη ως εργαλείο κοινωνικής αλλαγής, καθώς και την υποστήριξη της γυναικείας παρουσίας σε όλους τους τομείς.

Με το “WOMANTILITY”, θέλουμε να δώσουμε φωνή σε γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτιστικά υπόβαθρα, αναδεικνύοντας τις εμπειρίες τους και παρέχοντας τις απαραίτητες πλατφόρμες για την ανάδειξη της δημιουργικότητας και των κοινωνικών τους αγώνων.

MANTILITY Muse | Photo by Ioanna Chatziandreou

Το νέο σας εγχείρημα είναι ένας καινούριος χώρος στην Καβάλα. Μπορείτε να μας περιγράψετε τη σκέψη πίσω από τη δημιουργία του χώρου και τον χαρακτήρα του;

O νέος μας πολυχώρος Epàrchîa Design Boîte αποτελεί έναν μικρό χώρο αλλά έναν μεγάλο τόπο, όπου η έννοια της επαρχίας θα επιδιώξει να επαναπροσδιοριστεί μέσα από την επάρκεια της δημιουργίας και της σύγχρονης σκέψης. Σε έναν χώρο όπου οι αισθήσεις συνυφαίνονται με την καλλιτεχνία και την αλληλεπίδραση, η Epàrchîa προσκαλεί τον κόσμο να εξερευνήσει ένα νέο αισθητηριακό τοπίο. Τους επόμενους μήνες, στόχος είναι να προσφέρουμε εμπειρίες που αγγίζουν το όριο του απτού και του άυλου, δημιουργώντας ευκαιρίες συνάντησης της τοπικής κοινότητας με δημιουργούς και δημιουργήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Επιθυμούμε αυτός ο χώρος να καταστεί ένας πολιτιστικός πυρήνας, όπου η τέχνη και η χειροτεχνία θα καθίστανται μέσα αλληλεπίδρασης, και η πολυφωνία θα συναντά την αρμονία. Η πρόσκληση είναι ανοιχτή για όλους να γίνουν μέρος μιας εμπειρίας που επαναπροσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον χώρο και τον εαυτό μας μέσα σε αυτόν.

Θέλουμε να αλλάξουμε την τρέχουσα αντίληψη της επαρχίας και να ανακαλύψουμε νέες διαστάσεις πολιτισμού, εμπειρίας, συνύπαρξης και κεφιού!

Design Design Boîte | Photo by Yannis Gouzidis

Eparchia | Photo by Yiannis Gouzidis

H MANTILITY μέσα σε λίγα χρόνια έχει ταξιδέψει παντού. Πώς βλέπετε το μέλλον της;

Το «τεχνοκρατικό» μας όνειρο ταυτίζεται με τον μακροπρόθεσμο στόχο μας που είναι η δημιουργία ενός «νέου δρόμου του μεταξιού», που θα μπορεί να συνεργάζεται με σύγχρονους καλλιτέχνες και σχεδιαστές σε όλο τον κόσμο. Αυτό σημαίνει επέκταση του κινήματός μας εκτός των ελληνικών συνόρων και συνεργασία με καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο, δημιουργώντας αντίστοιχες πλατφόρμες προώθησης και εμπορικής αξιοποίησης των έργων τους σε διάφορες χώρες. Π.χ. MANTILITY@Spain, MANTILITY@France, κ.ο.κ.

Το «συναισθηματικό» μας όνειρο είναι η γκαλερί MANTILITY να καταστεί ένα σημείο συνάντησης, ένας νέος τόπος αυθεντικότητας, μια πολυδιάστατη εικαστική συλλογικότητα. Να γίνει η μεταξένια κλωστή που ενώνει την πανίδα και τη χλωρίδα με τους ανθρώπους, την τέχνη και τις τεχνικές τους.

MANTILITY, Imaret Hotel, Exhibition Garden of Silk | Photo by Yannis Gouzidis

Ευχαριστούμε πολύ τη Βασιλική Ζαφειρία Υψηλάντη για την επικοινωνία και το υλικό που μας παρείχε.

**Περισσότερα για την ΜΑNTILITΥ, στο: https://www.mantility.com/el/